Een bestemmingsplan beschrijft wat er met de ruimte in een bepaald gebied mag gebeuren. Het plan omschrijft het heden.
Bestemmingsplannen bevatten niet alleen regels over het gebruik van grond, maar ook over bijvoorbeeld de maximale hoogte en breedte van bouwwerken. Zo wordt er voorkomen dat er bijvoorbeeld op agrarische grond woningen worden gebouwd, de natuurgebieden beschermd blijven en in woonwijken niet iedereen zomaar een garage of dakkapel kan bouwen.
Een bestemmingsplan is een algemeen verbindend voorschrift (AVV), wat inhoudt dat het bindend is voor burgers, bedrijven en (lokale)overheden. Een gemeente kan een bestemmingsplan herzien omdat het huidige bestemmingsplan veroudert is, of omdat de gemeente een ontwikkeling mogelijk wilt maken die in het geldende bestemmingsplan niet mogelijk is.